Hoewel groep 3 bekend staat vanwege het leren lezen, leren kinderen in groep 3 nog veel meer. Twee keer per jaar worden deze vaardigheden getoetst in de Cito-toetsen voor groep 3.
In dit artikel sommen we alles op wat je kind in groep 3 zal gaan leren.
Leren lezen
In groep 3 gaat de focus vooral uit naar het leren lezen. Dit vak valt onder taal en kost zo’n beetje ene derde van de lestijd. In de eerste helft van groep 3 (tot en met de kerstvakantie) kan het nog meer zijn. Maar… rond de kerstvakantie kent jouw kind alle letters en kan het zowel schrijven als lezen! Een hele prestatie.
Ieder jaar staan ouders te kijken hoe snel hun kind in staat is om boekjes door te lezen en briefjes te schrijven.
Het leren lezen begint met het lezen van eenvoudige woordjes (drie letters). Dat begint letter voor letter, wordt dan klank voor klank en na een week of acht woord voor woord.
Rond de kerstvakantie zijn vrijwel alle letters en klanken aangeleerd. Alleen lastige meertekenklanken (zoals ng/nk en sch- of ch) zijn nog niet behandeld. Die krijgen de aandacht in de tweede helft van groep 3.
In de tweede helft van groep 3 gaat ook tempolezen een grotere rol spelen.
Leren schrijven
Het zal je niet verbazen dat leren lezen en leren schrijven goed samengaan. Want naast dat kinderen de letters leren herkennen en kunnen lezen, gaan ze ze ook zelf leren schrijven.
Verreweg de meeste scholen hanteren een methode waarbij kinderen losse schrijfletters leren schrijven. Het gaat dan om de lage letters en nog niet om de hoofdletters. Tegen het einde van groep 3 gaat het schrift over in verbonden schrift. Er zijn echter ook methodes waarbij het verbonden schrift direct wordt aangeleerd.
Taal in groep 3
Taal vormt ruim een derde van de onderwijstijd in groep 3. Het behelst de volgende domeinen:
- Het leren lezen
- Het leren schrijven (puur de letters op papier kunnen zetten)
- Stellen (zelf een verhaaltje of tekst ontwerpen met die letters, oftewel creatief en functioneel met taal omgaan)
- Spreken en luisteren (gesprekken voeren)
- Spelling van klankzuivere woorden (woorden van vaak maar drie letters, zoals vis, dak en kat)
- Woordenschat
Rekenen
Ook veel aandacht in groep 3 gaat uit naar het vak rekenen. Hoewel er in de eerste helft van groep 3 vooral aandacht naar lezen gaat, wordt er al een groot begin gemaakt met het leren rekenen. In de tweede helft van groep 3 – na de kerstvakantie – komt het leren rekenen nog uitgebreider aan bod.
Rekenen zal in eerste instantie vooral vormgeven aan getalbegrip. Kinderen leren getallen kennen en blijven oefenen met tellen en de positie van getallen op de getallenlijn. Wat dat betreft loopt het leren rekenen naadloos over van groep 2 naar groep 3.
De kinderen maken in het begin ook kennis met sommen die “erbij” en “eraf” worden genoemd. Niet veel later zullen ook de symbolen + voor erbij en – voor eraf worden geïntroduceerd en is het rekenen een feit.
Er wordt begonnen met sommen tot de 10, maar na de kerstvakantie wordt er ook gerekend boven de 10. Vaak tot aan de 20.
Andere vaardigheden die in groep 3 worden aangeleerd zijn de volgende:
- Tellen tot 100
- Splitsen (een getal in twee delen verdelen, iets anders dan halveren!)
- Verdubbelen en halveren
- Meten
- Klokkijken met hele en halve uren
- Rekenen met euromunten van 1 en 2 euro
- Herhaald optellen in stappen van 2, 5 en 10
Wereldoriëntatie
Wekelijks staan ook lessen op het programma voor aardrijkskunde, geschiedenis, biologie en techniek. Deze vakken worden gezamenlijk “wereldoriëntatie” genoemd. Ook staat het bekend als “oriëntatie op de wereld en jezelf”. In dat geval komen sociale vaardigheden vaak ook onder het kopje te hangen.
Het zal de meeste ouders niet ontgaan zijn dat kinderen vanaf een jaar of 7 steeds meer vragen gaan stellen over de wereld om hen heen. Wereldoriëntatie op school behandelt dan ook veel onderwerpen die aan zullen zetten tot nog meer vragen en interesses. Cultuurverschillen zullen besproken worden door te praten over hoe feesten gevierd worden en welke gebruiken er thuis zijn.
Ook worden kinderen zich ervan bewust dat de wereld zoals zij die kennen niet de wereld is zoals hun ouders die kenden. Opa’s en oma’s hadden zwart-wit televisies en in de tijd van papa en mama had nog niet iedereen een smartphone.
De methodes zijn verschillend. De ene methode richt zich op de omgeving van het kind zelf (de straat, de wijk, het dorp of de stad), de andere methode duikt al de diepte in en heeft het over ruimtevaart en verre landen. De methode Lijn 3 staat erom bekend leren lezen te koppelen aan wereldoriëntatie.
Tot slot wordt er ook aandacht aan verkeer besteed. Een belangrijk vak, omdat de meeste kinderen daar dagelijks zelf deel van uitmaken.
Een globaal overzicht van wereldoriëntatie in groep 3
- Aardrijkskunde: kaarten bekijken, je eigen omgeving leren kennen, de positie van Nederland in Europa en de wereld, weer en de verschillen tussen steden en doorpen.
- Biologie en techniek: indeling van dieren in vogels, vissen en zoogdieren, voedsel voor mensen en dieren, seizoenen, het menselijk lichaam, de maan en de zon, gezondheid en milieu.
- Geschiedenis: beroepen, gezagsverhoudingen, ridders en kastelen, de middeleeuwen, herdenking van de Tweede Wereldoorlog, mensen in de ruimte, de komst van de televisie, multiculturele samenleving
- Verkeer: veilig deelnemen aan het verkeer
- Godsdienst: cultuurverschillen door geloof, verhalen, gebruiken en tradities
Sociaal-emotionele ontwikkeling
Een kind in groep 3 ontwikkelt zich razendsnel. Ook op sociaal en emotioneel gebied. Waar kleuters zichzelf nog zien als het centrum van alles, verandert dat in groep 3. Ze worden zich bewust van eigen emoties én die van een ander. Ze ontdekken dat hun gedrag effect op andere kinderen heeft.
Hier wordt aan gewerkt bij de lessen voor sociale vaardigheden (sova).
- Inhoud van sociaal-emotionele ontwikkeling in groep 3
- Kinderen ontdekken hun eigen mogelijkheden, gevoelens, wensen, beperkingen en voorkeuren kennen
- Conflicten worden bestudeerd: hoe bestaan ze, wat zijn tegengestelde belangen, opvattingen en gevoelens
- Hoe kan ik deelnemen aan verschillende groepen in verschillende rollen
Ga in gesprek
Er komt in groep 3 veel op je kind af. Wanneer je kind vragen heeft of jij met vragen zit over wat je kind leert, ga dan vooral met elkaar in gesprek. Kom je er zelf niet meer uit? Ga dan op gesprek bij de juf of meester van je kind.